Trochę o sieci Wires-X w SP
W cyfrowych sieciach DV oprócz zwykłej transmisji głosu bardzo ważne są różne dodatkowe funkcjonalności ułatwiające pracę, w tym coraz większego znaczenia nabierają połączenia międzysieciowe. Sama sieć funkcjonuje na zasadzie
peer-to-peer w połączeniach między węzłami gdzie serwery Yaesu zbierają, przechowują i udostępniają węzłom informacje o innych aktywnych węzłach i
roomach, w szczególności ich IP. Nie będę jednak tutaj opisywał tego, co jest w standardzie Wires-X, czyli systemu
roomów i innych połączeń. Chciałbym przedstawić to, co siłami wielu Kolegów udało się do dzisiaj zrobić ponad standard, z czego w polskiej sieci możemy dodatkowo korzystać. Jednocześnie wiem, że ten artykuł już wkrótce będzie wymagał aktualizacji, bo dzieje się wiele... Ale to dobrze.
Popatrzmy na schemat najważniejszych połączeń polskiej sieci Wires-X z początku lipca:
struktura sieci
Jak popatrzymy na niebieską część schematu ukazującą Wires-X, to po ilości połączeń od razu widać, że kluczową rolę w naszej sieci spełnia room POLAND. Fizycznie (że tak się wyrażę, bo co wirtualnym świecie jest fizyczne?) jest on utrzymywany w Łodzi przy przemienniku SR7ULM. Z założenia jest to ogólnopolski room roboczy, w istocie będący wiresowym odpowiednikiem grupy TG260 w sieci DMR lub REF032A w D-Starze. I dlatego też przy nim są skoncentowane inne usługi. A są to w szczególności:
- Z węzła SR9AD dane są przekazywane na dashboard oraz do sieci APRS. Adam SP9ACQ napisał skrypty, dzięki którym w czasie rzeczywistym na dashboardzie (z minimalnym opóźnieniem) pojawiają się dane aktualnie rozmawiających stacji w roomie POLAND. Inny skrypt Adama "wyciąga" dane lokalizacyjne i przekazuje je do sieci APRS, dzięki czemu na mapie można zobaczyć czerwone ikony "X" pokazujące lokalizację pracujących stacji (pod warunkiem, że radiotelefony są poprawnie skonfigurowane).
- W Łodzi, przy przemienniku SR7ULM pracuje urządzenie DV4mini podpięte do reflektora FCS001-26. Urządzenia drogą radiową przekazują rozmowy prowadzone w POLAND do reflektora FCS i odwrotnie. Dzięki temu użytkownicy DV4mini z całego świata, również ci mobilni, są zawsze w kontakcie z innymi, podłączonymi do roomu POLAND. Doskonałe rozwiązanie dla podróżujących i pracujących z "terenu". Też chętnie korzystam z tej funkcjonalności, jak oddalam się poza zasięg swojego węzła. Wystarczy laptop lub Malina, internet zawsze jakiś się znajdzie, i sieć Wires-X mam zawsze tam gdzie jestem.
- Aby posłuchać co dzieje się w roomie POLAND wystarczy połączyć się ze stroną www.wiresx.pl przez internet z komputera lub smartfona. Strumień audio na żywo jest transmitowany non stop z węzła SP5IUZ-ND.
- Połączenie z siecią DMR. Jak widać na schemacie - są to dwa równoległe połączenia. Niektórzy wręcz pytają "a po co dwa?". Otóż rzecz jest bardzo prosta. Chodzi mianowicie o "symetrię" i równoprawność obu sieci w tym połączeniu. Jeżeli ktoś z sieci DMR chce dostać się do roomu POLAND wystarczy, że zacznie nadawać na TG-260042. Jak znajdzie korespondenta, łaczność może trwać dowolnie długo (z zastrzeżeniem TOT 3 min. w Wires-X). Jednak po upływie 10 min. od ostatniego naciśnięcia PTT przez korespondenta ze strony DMR kanał komunikacyjny się zamyka do czasu, aż znowu ktoś z sieci DMR nie odezwie się na grupie TG-260042. Chodzi o to, aby rozmowy w room POLAND nie blokowały TS1 przemienników DMR w SP, jeżeli nie są tam kierowane. Tak więc jeżeli ktoś z sieci Wires-X chce się skontaktować z korespondentem w sieci DMR powinien połączyć się z roomem DMR-TG260 i zacząć nadawać. Będzie wówczas słyszalny w DMR na grupie ogólnopolskiej TG-260. Tu nie ma ograniczenia czasowego, bowiem w łączność jest zaangażowany jeden konkretny węzeł, a nie wszystkie przemienniki w SP.
Uwaga, to ważne: Połączenie obu sieci jest czysto "informatyczne" ze względu na zgodność kodeków. Ale ta zgodność jest tylko w trybie DN. Połączenia zatem są niedostępne dla stacji pracujących analogowo lub cyfrowo w trybie VW.
- Połączenia z siecią D-Star póki co nie ma, ale z tzw. "nasłuchu" wiadomo, że coś się dzieje w temacie... I obym musiał jak najszybciej aktualizować niniejszy akapit :).
Na schemacie i w opisie uwzględniłem połączenia i zależności najistotniejsze z punktu widzenia typowego użytkownika sieci. To oczywiście nie wszystko. Pojawiają się różne połączenia jak choćby SR8WD <==> TG-260048. Podsumowując napiszę krótko: sieć dopiero co wystartowała (minął rok od pierwszych prób), a już, w zasadzie po kilku miesiącach, ma się całkiem nieźle i szybko rośnie. Oby tak dalej, wszystkim życzę zapału i proszę o dzielenie się nowymi doświadczeniami z redakcją strony www.wiresx.pl.
SP5IUZ
15 lipca 2016, dwa tygodnie po napisaniu artykułu z dużą radością muszę dodać suplement.
Otóż Adam SQ7LRX i Grzegorz SP8NTH uruchomili właśnie kompatybilną z Wires-X sieć YSF. W największym skrócie mówiąc jest to sieć pozwalająca użytkownikom radiotelefonów cyfrowych pracujących w C4FM (czyli Yaesu) łączyć się za pośrednictwem przemienników HOME MADE opartych na projekcie MMDVM. W sieci YSF uruchomiono też szereg reflektorów, ale najważniejsze w tym jest doskonale działające połączenie sieci z DMR i Wires-X (na razie room POLAND). Uważam, że wejście na arenę urządzeń HOME MADE będzie miało ogromne znaczenie dla rozwoju sieci z którymi współpracują (szczególnie DMR i Wires-X), może też wytyczyć zupełnie nowe kierunki tego rozwoju.
SP5IUZ
Na zakończenie oryginalna wiadomość od Grzegorza SP8NTH, w której podsumował dotychczasowe połączenia i dodał nowości:
Dla tych którzy jeszcze nie wiedzą informacja o możliwościach wzajemnych połączeń pomiędzy użytkownikami sieci cyfrowych dostępnych w SP.
Dostępne są obecnie 4 sieci:
- D-Star (ICOM, DstarRepeater, MMDVM),
- DMR (HYTERA, MOTOROLA, MMDVM),
- WIRES-X (C4FM YAESU),
- YSF (C4FM sieć przemienników i reflektorów amatorskich Home Mode w oparciu o projekt MMDVM)
Kierunek połączenia D-Star - DMR
Reflektor XRF132C - Talk Group TG260041 (link cyfra - analog - cyfra)
Pozostałe linki są typu Digital-Digital w trybie C4FM mode DN bez utraty jakości (połączenia C4FM mode VW i analog w FUSION nie są obsługiwane przez gate między systemami).
Kierunek połączenia DMR - WIRES-X
TG260042 - Room POLAND
TG260043 - Room SR3XX-ROOM POZNAŃ
TG260048 - Room SR8WD-ROOM Włodawa
(wszystkie połączenia aktywne przez 15 minut od ostatniego naciśnięcia PTT w DMR)
Kierunek połączenia WIRES-X - DMR
Room DMR-TG260 - TG260
(aktywne ciągle w obie strony z WIRES-X po połączeniu do Room-u, a z DMR po wybraniu Talk Group)
Kierunek połączenia YSF - WIRES-X
Reflektor YSF260 PL POLAND - Room POLAND
(aktywne ciągle w obie strony po połączeniu do Reflektora lub Room-u)
Kierunek połączenia YSF - DMR
Reflektor YSF021 - TG260021
Reflektor YSF022 - TG260022
Reflektor YSF023 - TG260023
Reflektor YSF024 - TG260024
(Aktywne ciągle po połączeniu do reflektora)
Kierunek połączenia DMR - YSF
TG260021 - Reflektor YSF021
TG260022 - Reflektor YSF022
TG260023 - Reflektor YSF023 (SP EMCom)
TG260024 - Reflektor YSF024 (TechTalk24)
(Aktywne przez 15 minut od ostatniego naciśnięcia PTT w DMR)
Pozdrawiam
Grzegorz